Branża e-commerce od kilku lat notuje w Polsce nieustanny wzrost. Motorem napędowym dynamicznego rozwoju stała się pandemia – zamknięcie sklepów stacjonarnych oraz przejście na pracę zdalną mocno zmieniły preferencje zakupowe Polaków, przerzucając wiele transakcji do internetu. Efektem tych zmian było bardzo szybko rosnące zainteresowanie przestrzenią magazynową ze strony operatorów logistycznych oraz dużych firm specjalizujących się z sprzedaży online. Kwestią czasu było więc tylko zwiększenie aktywności deweloperów, działających na rynku magazynowym, w celu zapewnienia klientom dopasowanej przestrzeni użytkowej. Odpowiedzią na nagłe zapotrzebowanie rynku stały się nowoczesne hale magazynowe.
Rozwój rynku e-commerce w Polsce
Choć wysoka dynamika rozwoju rynku magazynowego w Polsce była prognozowana przez analityków na długo przed światową pandemią, to nie można zapominać, że to właśnie restrykcje związane z koronawirusem w największym stopniu przyczyniły się do jego dynamicznego wzrostu. Warto jednak wiedzieć, że trend nasilał się już od 2012 roku i wynikał między innymi ze skokowego, rok do roku, rozwoju branży e-commerce, któremu towarzyszyło coraz większe zainteresowanie przestrzenią magazynową, służącą przechowywaniu bardzo bogatego asortymentu. Przecież za jednym z sukcesów rosnącego zainteresowania zakupami w internecie, np. odzieży, stoi zdecydowanie większy wybór produktów, a także dostępność rozmiarowa, niż w sklepach stacjonarnych. Pandemia minęła, a nowe zwyczaje zakupowe z nami zostały. Dlatego dalszy rozwój branży jest niemal pewny, tak jak pewne jest to, że powstawać będą nowe hale sklepowe, czyli obiekty wybudowane na potrzeby branży e-commerce. Czym się charakteryzują?
Hale magazynowe a rynek e-commerce
Pojęcie „hale magazynowe” jest szerokie. Rozumiemy przez nie zarówno hale stalowe budowane obok obiektów produkcyjnych na potrzeby składowania komponentów lub wyrobów gotowych, ale hale magazynowe to także magazyny typu cross-dock, wyposażona w dużą ilość bram (doków). To model magazynowania charakterystyczny dla dużych firm z branży e-commerce, w którym pomija się proces związany z długoterminowym składowaniem towarów – trafiają one do magazynu, po czym niemal natychmiast są rozładowane, kompletowane według zamówień klienta i następnie wysyłane do miejsca docelowego. Taka metoda dystrybucji towarów jest określana również jako przeładunek kompletacyjny. To zróżnicowanie sprawia, że budowanie hal przemysłowych dla rynku magazynowego wymaga od generalnych wykonawców zarówno doświadczenia, jak i bardzo dobrej znajomości materiałów budowlanych oraz rozwiązań w zakresie wyposażenia technicznego hal.
Hale magazynowe – wynajmować czy budować własne?
Jednym z celów każdego przedsiębiorcy jest rozwój firmy i pozyskiwanie nowych odbiorców. A rozwój firmy handlowej zwykle wiąże się z zapotrzebowaniem na nową przestrzeń magazynową. Wówczas, właściciel staje przed dylematem – budować halę sklepową czy wynajmować potrzebną przestrzeń? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, każde z rozwiązać ma bowiem zarówno zalety, jak i wady. Wynajmowanie przestrzeni – szczególnie w sytuacji, w której popyt na nią przewyższa podaż – jest mało opłacalne ekonomicznie. Z drugiej jednak strony, daje elastyczność w działaniu i możliwość dostosowania metrażu do aktualnych potrzeb.
Budowa własnej hali magazynowej to z kolei ogromna inwestycja, zatem decyzja o niej musi być bardzo starannie przemyślana. W tym przypadku, przez kolejne lata nie będziemy jednak płacić czynszu, którego stawki w ostatnim czasie szybko rosły. Co więcej, przestrzeń możemy zaprojektować tak, by wybraną jej część przeznaczyć pod wynajem i czerpać z tego zyski. Jeśli zdecydujemy się na taką realizację, jak rozpocząć proces inwestycyjny?
Budowa hali stalowych dla e-commerce – na co zwrócić uwagę?
Generalny wykonawca. Budowa hal przemysłowych to złożony i długotrwały proces – musi zdawać sobie z tego sprawę każdy potencjalny inwestor. Wymaga nie tylko szerokiej wiedzy z obszaru projektowo-budowlanego, ale także ogromnego zaangażowania czasowego. Dlatego inwestorzy coraz chętniej powierzają te zadania generalnym wykonawcom, którzy kompleksowo przeprowadzą proces inwestycyjny (zarówno od strony przygotowania niezbędnej dokumentacji, jak i samej budowy) i wezmą na siebie pełną odpowiedzialność za realizację poszczególnych jego etapów.
Lokalizacja. Planując inwestycję w budowę hali magazynowej w branży e-commerce, należy bardzo dokładnie przeanalizować jej lokalizację. Dlaczego jest ona istotna? Po pierwsze, chodzi o czas dostawy. Dynamiczny rozwój handlu internetowego sprawia, że pożądany termin realizacji zamówienia, czyli czas dostawy do kupującego, ciągle się skraca. Coraz bardziej powszechna staje się usługa „the same day delivery”, dlatego lokalizacja hal sklepowych blisko centrów dużych miast, ale i rozwinięta sieć drogowa są niemal koniecznością. Ale lokalizacja ważna jest także z punktu widzenia dostępności siły roboczej. I choć hale magazynowe stają się coraz bardziej nowoczesne, naszpikowane innowacyjną technologią, to wciąż wielu operacji logistycznych, takich jak obsługa zwrotów czy tworzenie zestawów promocyjnych, zautomatyzować się nie da i wymagać one będą zaangażowania pracowników. Ważne jest to, że handel internetowy charakteryzuje duża sezonowość, a w szczytach sprzedaży, np. w święta czy podczas sezonowych wyprzedaży w branży odzieżowej, okresowy dostęp do zasobów ludzkich jest kwestią kluczową. Tylko duże ośrodki miejskie będą w stanie sprostać tym wymaganiom.
Technologia. Automatyzacja w magazynie dla branży e-commerce wydaje się standardem. Bardzo szybko rosnące wolumeny zamówień i coraz większy udział sprzedaży online w handlu detalicznym wymuszają na dostawcach urządzeń technologicznych poszukiwanie nowych, bardziej efektywnych rozwiązań. Pozwalają one skrócić czas kompletacji oraz unikać pomyłek, ale pomagają także w radzeniu sobie z wieloma wyzwaniami branży, np. w obszarze siły roboczej, wahań wolumenu sprzedaży czy presji czasu. I choć nowoczesne rozwiązania wiążą się z dużymi nakładami inwestycyjnymi, to – chcąc pozostać konkurencyjnym na rynku – nie można z nich zrezygnować.
Przerwane łańcuchy dostaw w przemyśle
Mówiąc o rosnącym zapotrzebowaniu na hale magazynowe nie można jednak zapominać o branży przemysłowej, która także przyczyniła się do wzrostowego trendu. W jaki sposób? Przerwane w pandemii łańcuchy dostaw komponentów oraz podzespołów – wytwarzanych w Azji, a wykorzystywanych w europejskich zakładach przemysłowych w branży motoryzacyjnej, elektronicznej czy w sektorze AGD, na wiele miesięcy wstrzymały linie produkcyjne na naszym kontynencie, także i w Polsce. Generowało to ogromne koszty, dlatego przedsiębiorcy zaczęli szukać rozwiązań, które mogłyby im pomóc uchronić się przed tego typu sytuacjami w przyszłości.
Do tego potrzebna była jednak zmiana koncepcji w podejściu do prowadzenia biznesu. Część inwestorów postawiła na budowę nowych zakładów wytwórczych bliżej rynków zbytu, które zaopatrywane są w komponenty przez zlokalizowanych blisko dostawców. Inni natomiast zdecydowali się na zwiększenie swojej dotychczasowej przestrzeni magazynowej – tym samym mogą składować znacznie większe ilości komponentów do produkcji, które w awaryjnej sytuacji pozwolą dłużej utrzymać ciągłość produkcji. I tak, strategię zarządzania zapasami „just in time” zamienili na gromadzenie zapasów na wszelki wypadek, czyli „just in case”. Oba rozwiązania miały jednak ten sam skutek – większe zapotrzebowanie na nowe hale przemysłowe.
