Inwestycja związana z realizacją hali o dużej powierzchni to złożony proces, którego budowa jest tylko jednym z etapów. Zanim bowiem wbije się przysłowiową pierwszą łopatę, trzeba wybrać i zakupić grunt, przygotować projekt i zadbać o niezbędną dokumentację formalną. Dopiero po wykonaniu tych wszystkich czynności, z pozwoleniem na budowę w ręku, można ruszać z pracami budowlanymi.
Etapy budowy hal wielkopowierzchniowych
Budowa przemysłowych hal wielkopowierzchniowych podzielona jest na kilka etapów. O ile pierwsze z nich muszą następować po sobie, o tyle w końcowym procesie budowy można prowadzić kilka działań równolegle. Proces rozpoczyna zawsze przygotowanie terenu pod budowę, na tak przygotowanym gruncie wykonuje się fundamenty, a następnie montuje elementy konstrukcyjne oraz wykonuje obudowę hali wraz z zamknięciem wszystkich otworów hali. Na tym etapie kolejne prace można prowadzić równolegle, a należą do nich: wykonanie posadzki przemysłowej, wyposażanie hali w niezbędne instalacje czy zagospodarowanie terenu wokół obiektu z wykonaniem dróg dojazdowych włącznie. Na co zwrócić uwagę na każdym z etapów?
Prace ziemne – warto przeprowadzić gruntowną analizę terenu
Każda budowa hal wielkopowierzchniowych rozpoczyna się od szczegółowego planowania robót i ustalenia ich harmonogramu, a w nim na pierwszym miejscu zawsze jest przygotowanie gruntu. Kluczową kwestią jest przeprowadzenie głębokiej analizy warunków geotechnicznych, by w kolejnych etapach nie spotkały nas żadne niespodzianki, które mogą znacząco wydłużyć proces przygotowania terenu i zwiększyć jego koszty, a w skrajnych przypadkach nawet uniemożliwić dalszą budowę. O jakich niespodziankach mowa?
Przeszkody mogą być widoczne gołym okiem – to niesprzyjające ukształtowanie terenu, czyli np. duży spadek terenu, który trzeba będzie zniwelować, albo zadrzewienie działki. Jeśli z takim mamy do czynienia, czeka nas inwentaryzacja zieleni i zapewne wycinka, która zwykle poprzedzona jest procedurą uzyskania przez generalnego wykonawcę hal wielkopowierzchniowych odpowiedniego pozwolenia. Ale przeszkody mogą być niewidoczne na pierwszy rzut oka i kryć się głębiej, dlatego warto wykonać badania geotechniczne gruntu. I choć naraża to inwestora na dodatkowe koszty, to inwestycja, jaką jest budowa hali przemysłowej jest tego warta. Badania geologiczne i hydrologiczne pomogą ocenić, czy mamy na przykład do czynienia z występowaniem gruntów słabonośnych albo z terenami podmokłymi, które nie sprzyjają budowie żadnego obiektu.
Po etapie analizy, same prace obejmują: niwelację terenu, stabilizację gruntu rodzimego, wykonanie nasypu pod platformę hali, a także przygotowanie sieci zewnętrznych. Dodatkowo na tym etapie organizuje się zaplecze budowy, w tym drogi dojazdowe na czas budowy, magazyny materiałów i miejsca dla pracowników, co ma na celu zapewnienie sprawnego przebiegu dalszych prac. To, w porównaniu z kolejnymi etapami, zwykle długa i żmudna część procesu budowy.
Fundamenty pod budowę dużych hal przemysłowych – co trzeba wiedzieć?
Mając prawidłowo przygotowany grunt możemy przejść do kolejnego etapu, jakim jest wykonacie fundamentów. To kluczowy element hal przemysłowych, który pozostając w bezpośrednim kontakcie z gruntem, zapewnia stabilność obiektu, a co za tym idzie – bezpieczeństwo jego użytkowania. Zadaniem fundamentów jest przenoszenie obciążeń z wyższych części budynku na grunt. Muszą one zatem spełniać określone wymagania, aby uznano je za bezpieczne. Ich rodzaj i kształt zależą od kilku czynników, m.in. od wspomnianej wcześniej właściwości gruntu, ale także od typu budowli. Jednym z kryterium podziału fundamentów jest ich kształt – wyróżniamy tu konstrukcje liniowe, powierzchniowe i punktowe.
Nowoczesne hale przemysłowe stawiane są zazwyczaj w smukłej konstrukcji stalowej lub żelbetowej, a ich dach podpierany jest głównie słupami o dosyć dużym rozstawie. Zasadne jest więc, z ekonomicznego punktu widzenia, wykonanie fundamentów pod halami stalowymi lub żelbetowymi w postaci elementów punktowych pod każdym słupem z osobna. Taki rodzaj fundamentu nazywany jest stopą fundamentową. Stopa fundamentowa jest elementem żelbetowym, czyli składa się z betonu zbrojonego prętami stalowymi, zalegającym w ziemi. Podlega zatem niekorzystnym działaniom związków zawartych w glebie oraz dużej wilgoci, a niekiedy także napierającej wodzie gruntowej, dlatego wymaga się od niej odpowiedniego stopnia wodoszczelności. Po wykonaniu stóp fundamentowych można przejść do kolejnego etapu budowy hal wielkopowierzchniowych, jakim jest montaż elementów konstrukcyjnych.
Montaż konstrukcji, czyli efekty prac, na które nie trzeba długo czekać
Montaż elementów konstrukcyjnych, czyli słupów oraz dźwigarów lub kratownic, to bardzo wdzięczny, choć wymagający etap budowy hal o dużej powierzchni. Wdzięczny, ponieważ efekty prac są widoczne w krótkim czasie, a wymagający, bo niezbędny okazuje się wysoce specjalistyczny sprzęt w postaci dźwigów, ale przede wszystkim ogromne doświadczenie ekip montażowych. I choć, jako doświadczony generalny wykonawca hal wielkopowierzchniowych mamy za sobą już kilkaset takich projektów, to są realizacje, które wciąż robią na nas wrażenie.
Jedną z ostatnich jest projekt BOOSTER Zabrze, nowatorskiego obiektu logistyczno-usługowego, którego inwestorem jest LemonTree. Aby oddać skalę tego przedsięwzięcia, warto podać kilka liczb. W Zabrzu zamontujemy łącznie 894 prefabrykowane słupy oraz 57 dźwigarów, które ważą razem 7828 ton! Ale łączna waga to nie jedyny parametr, który może robić wrażenie. Warto zwrócić uwagę na wysokość słupów, która – w przypadku budowanych przez nas hal przemysłowych – zwykle dochodzi do kilkunastu metrów, ale przede wszystkim na rozpiętość dźwigarów, których długość przekracza niekiedy 37 metrów.
Na tym etapie warto wspomnieć, że wyzwaniem jest nie tylko montaż takich konstrukcji, ale sam ich transport, który wymaga odpowiedniego przygotowania oraz zaplanowania.
A jak wygląda proces montażu konstrukcji hali? Rozpoczyna się od ustawienia i zakotwienia słupów głównych, a następnie montuje się dźwigary dachowe, które stanowią główny element nośny dachu. Istotne jest wypoziomowanie i zapewnienie pionu wspomnianych elementów, co ma wpływ na estetykę końcową hali, ale przede wszystkim na jej bezpieczne użytkowanie. W dalszej kolejności przechodzi się do montażu elementów drugorzędnych, takich jak płatwie dachowe, stężenia ścienne i dachowe, rygle obudowy, elementy podkonstrukcji bram i okiem oraz innych elementów przewidzianych w projekcie hal wielkopowierzchniowych.
Obudowa przemysłowych hal o dużej powierzchni
Po wykonaniu szkieletu konstrukcji hali stalowej lub żelbetowej można przejść do montażu obudowy. W przypadku przemysłowych halach wielkopowierzchniowych jako pokrycie dachu najczęściej stosuje się blachę trapezową. Jeśli hala ma być ocieplana to dobrym rozwiązaniem są płyty warstwowe. Ważna jest kolejność montażu – najpierw wykonuje się pokrycie dachowe, a dopiero później obudowę ścian.
Kolejnym krokiem jest zamknięcie wszystkich otworów hali gotowymi produktami, jakimi są: okna, drzwi, bramy, świetliki, doki, których specyfikacja określona została w projekcie, a następnie wykonanie niezbędnych obróbek blacharskich.
Następnie generalny wykonawca przechodzi do wyposażenia hali w niezbędne instalacje np. grzewcze i wentylacyjne. W zależności od specyfiki obiektu dodatkowo mogą to być również instalacje chłodnicze i gazowe. Końcowym etapem budowy dużych hal przemysłowych jest zagospodarowanie terenu wokół. W oparciu o wytyczne inwestora wykonuje się ogrodzenie, parkingi, drogi, ciągi pieszych, a także zagospodarowanie zieleni. Zwieńczeniem wszystkich etapów jest zgłoszenie obiektu do odbioru w urzędzie.
